Comenti eus biu, imprendidoris e àterus personàgius funt orroliaus po is efetus de su svilupu de s'intelligèntzia artifitziali e de sa spainadura sua in totu su mundu e in totu is campus de sa vida nosta. In custu artìculu, una pariga de fueddus in contu de sa reatzioni a sa pedida insoru de blocai su svilupu de s'IA po ses mesis.

Intelligèntzia Artifitziali: nd'eus chistionau meda in s'ùrtimu annu, che medas àteras publicatzionis. In s'ùrtimu perìodu nd'intendeus dònnia dii, pruschetotu apustis de sa publicatzioni de is ùrtimas versionis de ChatGPT. Su svilupu tecnològicu de oi est lòmpiu a arresurtaus spantosus, a su puntu chi genti meda megat de s'orroliai po s'impreu chi s'umanidadi nd'at a fai in su benidori. Un'ipòtesi estrema est su "Scenàriu Terminator", chi unus cantu analistas ant elaborau. Intra de custus ddoi at fintzas genti chi iat a tenni interessu in su svilupu de s'IA, comenti Bill Gates, Elon Musk e fintzas Sam Altman, fundadori de OpenAI, su svilupadori de ChatGPT.

Apustis de unu traballu mannu de sa scuadra de Sardware durau totu su 2022, Mozilla Firefox, unu de is prus navigadoris (browser) web impreaus in su mundu, at publicau su pachetu de linguàgiu in sardu. Dd'ia annuntziau in s'acabu de su 2021 e Sardware at cumpriu sa promissa sua. No est su primu progetu chi sa scuadra fùrriat, comenti podeus biri in sa pàgina ofitziali. Ddoi funt DuckDuckGo, Telegram e àterus puru. Su pachetu de lìngua s'agiungit a su corretori ortogràficu, arribau in s'incumentzu de su 2021, frunendi un'esperièntzia in sardu prena. Andaus a castiai unu pagheddu prus de acanta.

Fiat unu progetu ambitziosu: ddi narant Global Gateway e depiat essi una pratza virtuali, pruschetotu po personis asuta de is 35 annus po s'atobiai, promovi baloris de s'Unioni Europea e "arraxonai apitzus de chistionis globalis po fai sa diferèntzia po su benidori nostu cumpartziu". Ddoi depiant pigai parti asiendas mannas, depiat permiti s'interoperatividadi cun àteras prataformas e ndi depiat liai su monopòliu de s'Internet imersivu a Meta, chi perou issa etotu tenit problemas cun su progetu suu.

Yahoo!, servìtziu famau po su motori de circa suu, chi annus a oi fiat fintzas prus connotu de Google, at pigau una decisioni chi sinnat sa fini de un'època.

No sciu si innoi calincunu s'arregordat de is cumputadoris Asus EEE PC. Si tratat de una sèrie de PC ultra-portàtilis (o Netbook) chi fiant famaus meda me is annus intra su 2007 e su 2012. A cussu tempus is portàtilis clàssicus fiant carus e grais. Is ultra-portàtilis fiant invecis piticheddus, lèbius e baratus. Oindii s'agatant ancora ma no tenint prus importu meda, giai chi is tauleddas (tablet) ant pigau su logu insoru comenti dispositivus po sa navigatzioni in Internet e àteras fainas simpris. Comentisisiat, deu ndi tèngiu ancora unu e dònnia tanti mi fait prexeri a dd'impreai, duncas circu sèmpiri de ddu lassai lìmpiu e annoau.

A incumentzai de is 7:00 de su 23 de gennaxu is impitadoris de Libero e Virgilio no podint impreai is casellas de posta eletrònica insoru. In su momentu chi seu scriendi cust'artìculu est su merì de su 25 e ancora no funtzionant. Est sa bàscia de servìtziu prus longa de sèmpiri po is duas prataformas. In prus, a incumentzai de is 7:00 de oi, fintzas Microsoft Teams at tentu sinnalatzionis meda de funtzionamentu malu. Andaus a castiai ita megat de acuntessi.

Pagu innantis de Paschixedda de su 2022 est stètia publicada sa de cuàturu versionis beta de Haiku, su sistema operativu lìberu cumpatìbili cun BeOS. Sa versioni noa portat amelloramentus medas de stabilidadi e unu mellus suportu software e hardware. In custu artìculu andaus a biri is noas e is arresurtaus de is proas mias.

S'11 de custu mesi, gennaxu 2023, su tràficu aèreu me is Stadus Aunius est abarrau frimu po unus 90 minutus. S'arraxoni est stètia su blocu de su sistema de avisus a su personali de bòlidu (NOTAM, NOtice To AirMen). In s'incumentzu s'est pensau a un'atacu de hacker.

Dda descriiant comenti "sa Netflix de sa cultura italiana". Dd'at bòfia s'ex ministru Dario Franceschini in su peus momentu de sa pandemia de COVID-19, candu su guvernu iat decìdiu se inserrai is italianus in domu comenti medida de cuntenimentu de sa maladia - su pròpiu perìodu innui est nàsciu fintzas custu diàriu. Sa prataforma permitit de castiai cuntènnius de cultura paghendi unu billetu che in unu tzìnema o museu, cun duas modalidadis: nolègiu chi permitit de castiai unu cuntènniu po unu tempus limitau, o compròngiu chi ddu permitit totu is bortas chi si bolit, mancai su fueddu siat impròpiu. Ddoi funt a disponimentu pellìculas de registas mannus, bìsitas virtualis a logus de arti, cuntzertus e àteru ancora. Su problema: su progetu no at atirau s'interessu de su pùblicu e duncas is intradas funt stètias limitadas.