web

A pustis de unu traballu mannu de s'iscuadra de Sardware duradu totu su 2022, Mozilla Firefox, unu de is prus navigadores (browser) web impreados in su mundu, at publicadu su pachete de limbàgiu in sardu. Dd'aia annuntziadu in s'agabbu de su 2021 e Sardware at cumpridu sa promissa sua. No est su primu progetu chi s'iscuadra fùrriat, comente podimus bìdere in sa pàgina ufitziale. Ddoe sunt DuckDuckGo, Telegram e àteros puru. Su pachete de limba s'agiunghet a su corretore ortogràficu, arribadu in s'incumentzu de su 2021, frunende un'esperièntzia in sardu prena. Andamus a castiare unu pagheddu prus de acanta.

Dda descriiant comente "sa Netflix de sa cultura italiana". Dd'at bòlida s'ex ministru Dario Franceschini in su peus momentu de sa pandemia de COVID-19, cando su guvernu aiat detzìdidu se inserrare is italianos in domo comente medida de cuntenimentu de sa maladia - su pròpiu perìodu in ue est nàschidu fintzas custu diàriu. Sa prataforma permitit de castiare cuntènnidos de cultura paghende unu billete che in unu tzìnema o museu, cun duas modalidades: nolègiu chi permitit de castiare unu cuntènnidu pro unu tempus limitadu, o compròngiu chi ddu permitit totu is bortas chi si bolet, mancari su faeddu siat impròpiu. Ddoe sunt a disponimentu pellìculas de registas mannos, bìsitas virtuales a logos de arte, cuntzertos e àteru ancora. Su problema: su progetu no at atiradu s'interessu de su pùblicu e duncas is intradas sunt istadas limitadas.

Prus de 30 estensiones de Google Chrome, su navigadore web prus impreadu in su mundu, ant tentu prus de unu millione de iscarrigamentos. Ddoe at isceti unu problema: custas estensiones esecutant còdighe dannàrgiu in sa computera de s'impidatore.

In su mangianu de martis 25 de su mese de ledàmene s'aplicatzione de messageria istantànea WhatsApp no at funtzionadu pro unas duas oras in totu su mundu. Est de interessu chi custu siat acontèssidu pagu prus de un'annu a pustis de unu blocu de totu is servìtzios de Facebook/Meta, mancari custa borta siat istètiu prus lèbiu.

A incumentzare dae unu mese a oe, Gmail non permitit prus s'impreu cun aplicatziones betzas e pagu seguras. Custu pro chircare de ammanniare sa seguresa de is contos bostros. Sende chi Google in custu momentu est su prus frunidore mannu de custu tipu de servìtziu, difatis, ddoe at gente meda cun intentziones malas chi ddis diat a pràghere a furare is datos de totu is clientes issoro. Custu est giai acontèssidu prus de una borta cun àteros frunidores. Calicunu, pro esempru, at a regordare cando gente meda at pèrdidu s'atzessu a sa posta de Libero e sa casella issoro at incumentzadu a ispàrghere messàgios SPAM a totu is cuntatos sarvados. S'efetu de cust'ammànniu de seguresa est chi calicunu de nois non resesset prus a lèghere sa posta cun su programma chi at semper impreadu. Andamus a bìdere cales sunt is solutziones.

Su 14 de martzu si nch'est andadu Stephen Wilhite, imbentore de su formadu de immàgine animada GIF. Teniat 74 annos e si dd'est pigadu sa Covid-19.
Nd'ant donadu s'annùntziu giornales e giassos meda, a incumentzare dae GIPHY, archìviu de gif animadas.

Firefox, unu de is prus navigadores web impreados in su mundu, est a disponimentu in versione Nightly in sardu.
Nd'at donadu s'annùntziu Sardware, chi est aprontende sa furriadura, erisero 16 de onniasantu.
Sa Nightly est una versione chi includet is ùrtimos càmbios, mancari custos potzant èssere pagu istàbiles, in antis chi siant publicados in una versione bera de su programma. Sa lìngua sarda est prus o mancu a su 33%, duncas partes medas de testu ant a èssere ammustradas in inglesu, ma est un'incomentzu pro pòdere sighire a traballare cun s'agiudu de sa comunidade, chi podet cussigiare càmbios e sinnalare faddinas. Fatu custu, su sardu at a essire una de is lìnguas ufitziales de Firefox cando lompet a su 100% de sa tradutzione. Agiungo inoghe s'annùntziu ufitziale de Sardware, cumbidende a totus a proare Firefox in sardu e agiudare, si bolent. Pregontas, sinnalatziones e cussìgios podent èssere fatos in su Grupu Telegram de Sardware.

Is retzes sotziales ant cambiadu meda s'impreu de is tecnologias me is ùrtimos 10-15 annos, cun maneras noas de bìvere is raportos cun is àteras persones.
No faghet a nàrrere chi custu càmbiu siat de s'in totu negativu: is sotziedades càmbiant e tocat a èssere prontos a atzetare chi carchi cosa funtzionet a manera diferente cun su passare de su tempus. A bortas, però, tocat a èssere puru prontos a ammìtere chi una tecnologia est faghende prus dannu chi no profetu e custa podet èssere sa situatzione de Instagram, si una chirca interna at a èssere cunfirmada.

Seguru, medas de nois si nde sunt acatados chi lunis passadu a incumentzare dae is 17:15 finas prus o mancu a sa 1:00 de note Facebook e totu is àteras aplicatziones de su pròpiu grupu (su Messenger, Whatsapp, Instagram e àteras) no fiant funtzionende. E in custu perìodu de tempus, su prus tempus longu de "bàscia" in s'istòria de Facebook, ddoe fiant problemas puru cun àteros servìtzios comente Telegram e Twitter. In s'incomentzu nde sunt essidas is ideas prus variadas pro ispricare s'acuntessimentu: atacu informàticu, infetziones de programmas malos, problemas de retze.
Andamus a bìdere in curtzu e cun faeddos fàtziles ite est acontèssidu de a beru.

Amus giai bidu comente impreare su Messenger de Facebook in Linux gràtzias a un'estensione de Pidgin. A dolu mannu, custa solutzione nos òbligat a renuntziare a sa parte manna de is funtzionalidades de Facebook, comente s'imbiu de fotografias, vìdeos, archìvios e messàgios de boghe, pro ite ca s'estensione pro Pidgin non nde frunit suportu pro immoe. Andamus a bìdere duncas àteras 3 solutziones basadas a pitzus de s'aplicatzione Web ufitziale de Facebook.