Càncua cida a oi eus chistionau de intelligèntzia artifitziali. Arresuminendi, un'intelligèntzia artifitziali no est àteru chi un'algoritmu chi adatat s'essida sua a su tipu de arrespusta chi s'abetaus de unus cantu datus de intrada: in pràtica, seus chistionendi de unu grupu de nùmerus e istrutzionis in un'elaboradori. Su chi faeus de custus nùmerus dipendit scéti de nosu. Duncas no depeus essi assustraus, ma circai de impreai custas tecnologias po càncua cosa de bonu. Custu tipu de elaboratzioni, in màchinas chi funt lòmpias a potèntzias mannas de càrculu, permitit difatis de fai cosas chi una borta fiant possìbilis scéti me is pellìculas de fantasièntzia. Calincuna de custas cosas podint parri una tontidadi, àteras ant a podi lassai spantaus o assustraus, àteras ancora podint fintzas agiudai su progressu de sa meixina e agiudai a allebai is sunfrimentus de is malàdius. Andaus a biri cancu esempru.

Si-ndi chistionat de diora meda, ma a sa fini su Cunsillu de s'Unioni Europea at aprovau unu formau universali po is càrriga-baterias de telefoneddus, tauleddas, computeras portàtilis e àterus dispositivus.

In su mangianu de martis 25 de su mesi de ladàmini s'aplicatzioni de messageria istantànea WhatsApp no at funtzionau po unas duas oras in totu su mundu. Est de interessu chi custu siat acuntèssiu pagu prus de un'annu apustis de unu blocu de totu is servìtzius de Facebook/Meta, mancai custa borta siat stètiu prus lèbiu.

Est girendi in custas diis unu malware chi s'est spainau a traessu de Linkedin e permitit a impitadoris cun intentzionis malas de pigai possedimentu de s'elaboradori. Andaus a biri ita fai po si difendi.

Spantat, orròliat, assustrat. Ma ita est custa intelligèntzia artifiziali de chi megaus de chistionai dònnia dii? Innantis de sighi a ndi chistionai, est mellus a si firmai un'iscuta e cumprendi de ita si tratat.

A chini no acuntessit dònnia tanti de tenni gana totu in d-unu de ascurtai una cantzoni e no dda tenni in sa colletzioni de branus de su telefoneddu o in su ligidori de MP3? Candu custu sutzedit, sa primu idea chi benit in conca est de dda circai in Youtube, giai chi oindii ddoi at de totu aìnturu. S'infadu perou est chi de una pariga de annus a oi, Youtube no permitit de sighi ascurtendi unu branu candu su schermu de su telefoneddu est studau, si no teneus sa versioni Premium. De candu custu lìmiti esistit funt bessius a pillu unus cantu mètodus po ddu binci. Innoi ndi bieus unu fàcili fàcili.

Si-dd'arregordais LaMDA, s'intelligèntzia artifitziali de Google chi un'ingennieri chi ddoi fiat traballendi naràt chi fiat bessendi sentimentosa? Google, a sa fini, at dispidiu a cussu inginneri, Blake Lemoine, in manera definitiva.

Intra is programadoris PHP chi intrant innoi nci-nd'at a essi de seguru calincunu chi impreat su framework Laravel comenti a basi po su progetu insoru. E calincunu forsis impreat DataTable po creai a sa lesta una vista po is datus chi benint de una basi de datus. Si no connosceis DataTable, si-ddu cunsillu, ca si fait aorrai unu muntoni de traballu cun HTML e JavaScript, permitendi-sì de impreai su tempus po àtera cosa. Si cunsillu pruschetotu su pachetu yajra/laravel-datatables. Sa cosa stròlica de custa integratzioni primorosa est chi nemus at pensau de permiti de sceberai is datus po data, si esistit in sa basi de datus.
Imaginaus po esempru de tenni una basi de datus cun s'arregistratzioni de is traballadoris de un'asienda, innui ddoi siat fintzas sa data de incomentzu de su contratu. No iat a essi utilosu a sceberai scéti is traballadoris chi ant incumentzau ocannu e megant de acabai cun su perìodu de proa?

Su chi genti meda timiat candu at intèndiu chistionai po sa primu borta de s'app contra a sa COVID-19 est acuntèssiu in Cina: su guvernu at impreau su programa po blocai a personas medas chi fiant ponendi-sì in biàgiu po manifestai contra a sa banca printzipali de su paisu.

Apple megat de agiungi una funtzioni noa po permiti una protetzioni in prus de su dispositivu: sa modalidadi de inserru (Lockdown Mode, in s'annùntziu originali). Custa modalidadi nascit po gherrai contra a atacus de programas malus che Pegasus, unu programa-spia svilupau de s'asienda israeliana NSO group e impreau po scocai e scoviai informatzionis de ativistas po is deretus umanus, giornalistas e personàgius polìticus. Su nòmini est unu riferimentu craru a sa cuarantena chi eus bìviu totus in s'interis de su primu annu de pandemia de COVID-19. Si custa siat una bella idea o un'esercìtziu de gustu malu, ddu lassu decidi a bosàterus.