Mastodon, s'arretza sotziali lìbera

Mastodon, s'arretza sotziali lìbera

Logo de Mastodon

Forsis eis intèndiu chistionai de Mastodon me is ùrtimas diis, ca impitadoris medas funt moendi a cust'arretza apustis chi Elon Musk at comporau Twitter. A medas difatis no praxit sa voluntadi de Musk de furriai Twitter, una sotziedadi po atzionis, a asienda privada innui issu pigat totu is decisionis. E una de custas decisionis, sa de donai sa libertadi cumpleta de espressioni, chena moderatzioni de cuntènnius chi no siant a foras de lei, at assustrau a genti meda. Calisisiant is motivus, impitadoris medas ant decìdiu de serrai su profilu Twitter e passai a Mastodon. Mastodon no est unu progetu nou, ma medas no nd'ant mai intèndiu chistionai. Andaus a biri ita tenit de diferenti.

  • Nudda de publicidadi
    Sa publicidadi de Facebook no est sceti infadosa: su problema prus mannu est chi totu su chi faeus cun su profilu nostu est arregistrau, catalogau e impreau po sceberai sa mellus publicidadi de nos'amostai. In pràtica, s'impreu de Facebook no est in donu comenti parit, ma ddu pagaus cun sa privatesa nosta. Cun Mastodon custu no acuntessit: no ddoi at unu meri chi bendit is informatzionis nostas. Su progetu tenit is sponsor suus ma no ddis donat datus personalis in càmbiu.
  • Decentralizau
    Mastodon no ddu frunit un'asienda manna cun interessu a cuntrollai su chi faint is impitadoris suus: s'arretza de Mastodon est formada de frunidoris diferentis, donniunu cun is arrègulas de moderatzionis suas. Si podeus arregistrai a su chi boleus e sighi profilus de calisisiat àteru.
  • Integrau
    Mastodon impreat is standard abertus de su web chi ddi permitint de comunicai fintzas cun àterus servìtzius comenti PeerTube e GNU social.
    In prus, Mastodon ponit a disponimentu unas cantu API chi permitint de creai aplicatzionis diferentis po dd'impreai. Difatis, ndi esistint versionis po Web, po telefoneddu e po computera.
  • Còdixi abertu
    Totu su còdixi de Mastodon est abertu (open source). Custu bolit nai chi teneus sa possibilidadi de ddu studiai, cambiai e dd'impreai comenti boleus, fintzas po strantaxai unu serbidori nostu po su servìtziu. Una faina de interessu est chi, sendi su còdixi abertu, est prus fàcili a ddu furriai in àteras lìnguas chena depi domandai su permissu a nemus. Sardware est giai traballendi a sa versioni in lìngua sarda.

Agatais in su situ ofitziali prus informatzionis e una documentatzioni arrica meda.
S'autori de custu artìculu no est amantiosu de is arretzas sotzialis, trastus tòssicus e pòberus, cun pagus ecetzionis, de cuntènnius de utilidadi. Custu servìtziu perou parit prus pagu peus de is àterus e, si a bosàterus is arretzas sotzialis praxint, podeis pensai de ddu proai.

Cumenta

Categorias