De seguru totus amus lèghidu me is noas s'ameletzu de is Houthi de nde segare is cavos de datos chi passant a suta de su Mare Ruju e custu at ingendradu orròliu pro su funtzionamentu de Internet.
In custu artìculu apo a ispricare pro ite non nos depimus orroliare tropu, chirchende de impreare unu linguàgiu chi potzant cumprèndere fintzas is prus pagu espertos.

Amus bidu una pariga de meses a oe chi Wikipedia at postu a disponimentu unu tradutore nou, MinT, chi podet furriare su sardu in àteras lìnguas e vice versa e custu podet èssere impreadu pro furriare pàginas de s'Enciclopedia Lìbera partende dae una base fata in automàticu. Sigomente apo giai chistionadu de MinT faghende bìdere una pariga de esempros bos cumbidu a lèghere s'artìculu pro nde ischìere de prus. Su chi no ischia cando apo iscritu cussu artìculu est chi MinT tenet fintzas su situ web suo, chi faghet a impreare pro furriare cale si siat testu e no isceti pàginas de Wikipedia, duncas podimus andare a nche giogare unu pagu cun prus libertade.

Finas a pagos meses a oe su sardu fiat che unu còdighe chi cumprendìamus isceti nois chi dd'amus imparadu in famìlia. Ddoe fiat sa possibilidade de furriare s'italianu in sardu e custu agiudaiat a creare pàginas de Wikipedia prus a sa lestra e faghiat fàghere is peus figuras a cuddos polìticos sardos chi si boliant fàghere bellos cun s'amparu de sa lìngua ma non si istorbaiant a dda imparare comente si tocat. Pro furriare dae su sardu a un'àtera lìngua però nche boliat amarolla una persone bona a faeddare ambas lìnguas.

Unu messàgiu in s'àrea de sa comunidade de Wikipedia "Su tzilleri" at annuntziadu erisero chi est a disponimentu unu tradutore nou pro is impitadores chi bolent furriare una pàgina dae un'àtera limba. Su tradutore est MinT e in custu artìculu andamus a iscobèrrere ite est e comente funtzionat.

Pagu a pustis de is protestas mannas incumentzadas cun sa morte de Nahel Merzouk, in Frantza est passada una lege noa chi permitit a sa politzia de registrare datos de is dispositivos de persones suspetadas de crìmines cun a su mancu cincu annos de castigu. Custos datos sunt sa positzione, s'àudiu de su micròfonu e s'immàgine de sa fotocàmera de telefoneddos e àteros dispositivos chi includent custos trastos, comente ordinadores, tauleddas, etc.

Sa die 30 de làmpadas de ocannu amus retzidu totus unu messàgiu de allarme de proa de unu sistema chi ddi narant "IT-Alert". Calicunu si nd'est atzicadu, calicunu infadadu, àteros dd'ant serradu chene pensamentos, ma est de interessu a castiare comente funtzionat custu sistema, chi paret bastante invasivu?

Fintzas s'Europa incumentzat a s'ocupare de s'ispainadura de s'Inteligèntzia Artifitziale. Su Parlamentu Europeu at difatis publicadu unu documentu cun règulas noas in contu de s'impreu de s'IA. Su documentu, in antis de tènnere unu balore de vìnculu pro is istados membros at a dèpere èssere aprovadu dae su Cussìgiu Europeu e dae sa Cummissione Europea. Si tratat de càmbios de importu pro is chi timent chi un'ispainadura irregulada de is programmas de IA at a portare a iscenàrios tipu 1984 o Terminator.

Microsoft at annuntziadu chi Cortana no at a èssere prus suportadu cun s'annoamentu de Windows 11 chi at a bènnere. Cortana, ddu regordamus, est su programma de assistèntzia e connoschimentu vocale de Windows, introdùidu in su 2014, su pròpiu annu de Alexa de Amazon, duos annos a pustis de Siri de Apple e duos annos in antis a Google Assistant.

In s'incumentzu de sa carriera mia de programmadore web mi praghiat a fàghere a manera chi is sitos mios funtzionarent bene finas chene JavaScript e chene cookie. Acontessiat fatu-fatu difatis chi unos cantu impitadores nde ddos istudarent pro resones de seguresa. A pustis de s'arribu de sa lege de is cookie (o testimòngios), su pensamentu miu est torradu a bàlere. S'informu obligatòriu in totu is sitos chi bisitamus est de su totu infadosu e pro chie non nde ischit de chistiones legales ddoe at semper s'arriscu de fàghere is cosas non cunforma a is règulas. Balet sa pena, duncas, de si domandare si est pretzisu de a beru a installare custos cookie.

Custu mese ddoe at una pariga de noas de interessu in contu de Ubuntu, sa distributzione de Linux prus famada pro s'impreu domèsticu. Pagas dies a oe ant publicadu sa versione 23.04 "Lunar Lobster" (Aligusta Lunare) e est acabende su suportu de sa 18.04 LTS (versione a suportu longu). Amus a bìdere pro ite custu est de importu.