Didàtica

Preparende is ùrtimos artìculos, siat pro sa revista de Ite mi Contas, siat pro custu situ, apo faeddadu prus de una borta de "programmas a 16 bit", o a 32 o a 64. Sende chi non sunt totus bastante espertos de ischire giai ite bolet nàrrere, in s'incumentzu apo chircadu de dd'ispricare in s'artìculu etotu, ma essiat tropu longu, prus che totu pro sa revista; apo duncas chircadu de evitare de nde faueddare, ma cando s'iscriet in contu de sistemas operativos, arribat su momentu in ue tocat amarolla. Apo detzìdidu duncas de nde fàghere un'artìculu separadu.

Ispantat, orròliat, assustat. Ma ite est custa inteligèntzia artifitziale de chi amegamus de chistionare ònnia die? In antis de sighire a nde chistionare, est mègius a si firmare un'iscuta e cumprèndere de ite si tratat.

Iscriende un'artìculu pro un'àteru diàriu apo inghitzadu a mi pregontare si sa gente chi no traballat cun elaboradores e retzes onni die ischit a beru de ite semus chistionende cando impreamus unos cantos faeddos chi tocant s'argumentu de sa trasmissione digitale de s'informatzione. Apo duncas detzìdidu de fàghere un'articuleddu didàticu pro ddos acrarare.

Essimus pagu pagu dae su "filu lògicu" chi amus incumentzadu chistionende de còdighe binàriu e tzircùitos digitales pro chistionare de totu àtera cosa. Una pariga de dies a oe fiat una data de importu pro Internet. Difatis, su 30 de abrile 1993 su CERN de Ginevra at publicadu su còdighe de orìgine de su Web comente resursa de pùblicu domìniu. Duncas, dae trastu pro organizare is documentos de is esperimentos sientìficos, su WWW est essidu custu servìtziu chi regollet milliones e milliones de documentos, is pàginas web chi, formant is sitos (o giassos) e chi ponent a disponimentu testu, figuras, àudiu e vìdeu.
Fintzas sa Wikipedia at festadu custu eventu ponende sa pàgina de su World Wide Web comente a artìculu de su mese de maju e inoghe bos bògio acrarare comente custu servìtziu funtzionat.

Su protzessore est su coro de s'architetura de cale si siat elaboradore e is caraterìsticas suas finint pro influentzare is issèberos de is àteros cumponentes e fintzas de is programmas chi dd'ant a impreare.
Su traballu de su protzessore est de pigare is istrutziones de unu programma e de ddas esecutare, fadende is càrculos rechertos.

Sa memòria est unu de is cumponentes de fundamentu de unu cale si siat elaboradore, segundu is definitziones de Turing e Von Neumann. Fintzas cando non si nd'acatamus, semus impreende calicunu tipu de memòria, fintzas in is mini-carculadores de butzaca. Difatis, su carculadore depet regordare a su mancu is datos de intrada pro pòdere fàghere un'operatzione e sa cantidade de datos de regordare creschet cun sa cumplessidade de is càrculos e fintzas de s'interfàtzia de impreu.
Ddoe at medas tipos de memòria e podent èssere classificadas in maneras diferentes segundu s'impreu e is caraterìsticas tècnicas. Inoghe bidimus is prus de importu.

Sighimus a chistionare de còdighe binàriu e operatziones chi ddu pertocant. A is tzircùitos elètricos digitales chi faghent operatziones cun signales binàrios ddi narant ghennas lògicas, sunt oe in die realizadas cun transistor miniaturizados e sighint is règulas de s'àlgebra booleana.

Bene bènnidos a sa prima pìndula de informàtica. Apa a chircare de publicare un'articuleddu onni domìnigu pro acrarare cuntzetos informàticos chi nois chi traballamus cun elaboradores onni die connoschimus comente a s'ABC ma sunt mancari pagu craros pro is àteros.

Sa prima cosa chi nos serbit pro incumentzare a chistionare de informàtica est unu ditzionarieddu cun is prus faeddos de importu. Inoghe bos damus sa definitzione de is faeddos prus impreados, cun unas cantas alternativas chi sunt istadas propostas in custos annos.