Is sintetizadores vocales tenent un'importu mannu oe in die. Bastat a pensare a assistentes vocales, navigadores satellitares, tradutores automàticos cun funtzione de lèghere su testu, trastos de assistèntzia mèdica, de atzessibilidade e àteru ancora. Pro cantu potzat pàrrere difìtzile de crèere però, sa sìntesi vocale est a disponimentu isceti pro pagas lìnguas, meda prus pagu de 100, segundu is datos de is prataformas prus famadas. Gràtzias a su progetu SINTESA, intra custas lìnguas ddoe at su sardu puru. Connoschia giai su progetu, ma no aia tentu ancora s'ocasione de ddu proare. Su mese de idas passadu fia in una libreria de Aristanis e apo bidu su libru "Caratteri e strutture fonetiche, fonologiche e prosodiche della lingua sarda. Il sintetizzatore vocale SINTESA" imprentadu dae Condaghes, chi nde descriet totu su traballu de chirca e de isvilupu e includet unu DVD cun su còdighe e is archìvios prontos de su sintetizadore. Comente informàticu, su libru non podiat mancare in sa libreria cosa mia e fia curiosu meda de proare su resurtadu de totu cussu traballu.

Bos ddos regordades is telefoneddos BlackBerry? Annos a oe ant fatu s'istòria de is telefoneddos inteligentes, essende famados in cussu setore cun is mollos issoro, chi ant sighidu a portare una tastera fìsica in pari cun s'ischermu a tocu. A bellu a bellu, is BlackBerry ant tentu semper prus pagu sorte, agabbende cun sa noa chi cras at a èssere istudada de s'in totu sa retze chi permitit a is dispositivos cun su sistema BlackBerryOS de funtzionare.

Comente apo ispricadu prus bortas in custu diàriu, s'ispainadura de is tecnologias de inteligèntzia artifitziale est creende unos cantos problemas a sa privatesa nostra, sende chi cun s'impreu issoro essit prus fàtzile a sighire s'atividade de is persones, in lìnia e in sa vida reale. Sa rivista Wired chistionat de duas noas chi nos faghent isperare chi is pràticas de sighidura digitale acabbent o a su mancu siant redùsidas.

Una bella noa pro is programmadores PHP de totu su mundu. Smarty, motore de templating PHP famadu, est lòmpidu a sa versione 4, a pustis de calicunu annu de paga atividade chi faghiat pensare a s'abbandonu de su progetu, sende chi programmadores medas me is ùrtimos annos ant preferidu Twig, su motore de su progetu Symfony.

Spotify est unu servìtziu impreadu meda pro ascurtare mùsica in lìnia me is ùrtimos annos. Unas cantas funtziones suas sunt pràghidas meda a is impitadores, comente sa creatzione automàtica de listas de ascurtu personalizadas, cun un'algoritmu chi imparat su gustu de s'ascurtadore. Una funtzione noa, mai impreada pro immoe ma in cursu de brevetu, at giai mòvidu is chèscias de Access Now, un'assòtziu pro s'ammànniu de is deretos tziviles digitales.

Sa telefonia mòbile est a sa de cincu generatziones. Mancari medas de nois tèngiant ancora aparatos de una pariga de annos a oe e duncas non siant ancora impreende is tecnologias noas, de custu 5G nd'amus intèndidu chistionare giai tropu pro is cumplotismos chi ddoe sunt a giru, e fintzas pro totu su manìgiu chi bolet s'istantàrgiu de is retzes noas, comente s'òbligu de cambiare is aparatos televisivos pro liberare unas cantas frecuèntzias de dedicare a sa telefonia. S'annu chi benit, un'àtera cosa de importu at a acontèssere: ant a istudare su 3G.

Firefox, unu de is prus navigadores web impreados in su mundu, est a disponimentu in versione Nightly in sardu.
Nd'at donadu s'annùntziu Sardware, chi est aprontende sa furriadura, erisero 16 de onniasantu.
Sa Nightly est una versione chi includet is ùrtimos càmbios, mancari custos potzant èssere pagu istàbiles, in antis chi siant publicados in una versione bera de su programma. Sa lìngua sarda est prus o mancu a su 33%, duncas partes medas de testu ant a èssere ammustradas in inglesu, ma est un'incomentzu pro pòdere sighire a traballare cun s'agiudu de sa comunidade, chi podet cussigiare càmbios e sinnalare faddinas. Fatu custu, su sardu at a essire una de is lìnguas ufitziales de Firefox cando lompet a su 100% de sa tradutzione. Agiungo inoghe s'annùntziu ufitziale de Sardware, cumbidende a totus a proare Firefox in sardu e agiudare, si bolent. Pregontas, sinnalatziones e cussìgios podent èssere fatos in su Grupu Telegram de Sardware.

Amus giai chistionadu de sa batalla pro su domìniu .srd, unu trastu chi diat a agiudare sa Sardigna a istantargiare un'identidade digitale sua, comente ispricadu bene in custu artìculu in su situ de Filosofia de Logu.
A pustis de annos in ue s'idea est istètida agiumai de s'in totu innoriada, paret chi càncua cosa si movat me is ufìtzios de sa Regione Autònoma de Sardigna.

Is retzes sotziales ant cambiadu meda s'impreu de is tecnologias me is ùrtimos 10-15 annos, cun maneras noas de bìvere is raportos cun is àteras persones.
No faghet a nàrrere chi custu càmbiu siat de s'in totu negativu: is sotziedades càmbiant e tocat a èssere prontos a atzetare chi carchi cosa funtzionet a manera diferente cun su passare de su tempus. A bortas, però, tocat a èssere puru prontos a ammìtere chi una tecnologia est faghende prus dannu chi no profetu e custa podet èssere sa situatzione de Instagram, si una chirca interna at a èssere cunfirmada.

Seguru, medas de nois si nde sunt acatados chi lunis passadu a incumentzare dae is 17:15 finas prus o mancu a sa 1:00 de note Facebook e totu is àteras aplicatziones de su pròpiu grupu (su Messenger, Whatsapp, Instagram e àteras) no fiant funtzionende. E in custu perìodu de tempus, su prus tempus longu de "bàscia" in s'istòria de Facebook, ddoe fiant problemas puru cun àteros servìtzios comente Telegram e Twitter. In s'incomentzu nde sunt essidas is ideas prus variadas pro ispricare s'acuntessimentu: atacu informàticu, infetziones de programmas malos, problemas de retze.
Andamus a bìdere in curtzu e cun faeddos fàtziles ite est acontèssidu de a beru.