sistemas operativos

In su nùmeru 4 de sa revista de Ite mi Contas apo faeddadu, chirchende de èssere prus craru possìbile, de su progetu Wine e de comente custu permitit de impreare is programmas pro Windows in Linux e àteros sistemas tipu-Unix. Apo fintzas ispricadu comente dd'installare e chi tra is programmas chi faghet a impreare ddoe sunt is pro Windows 3.0 e 3.1 (programmas a 16 bit), chi is ùrtimas versiones de Windows non suportant prus.
Sa parte de Wine chi ddu permitit est impreada fintzas in un'àteru progetu: WineWDM.

Pagu in antis de Paschighedda de su 2022 est istada publicada sa de bator versiones beta de Haiku, su sistema operativu lìberu cumpatìbile cun BeOS. Sa versione noa portat megioramentos medas de istabilidade e unu mègius suportu software e hardware. In custu artìculu andamus a bìdere is noas e is resurtados de is proas mias.

Linux, su nùcleu (kernel) chi at permìtidu sa creatzione de unu nùmeru mannu de sistemas operativos, at fatu 30 annos. Sa versione 0.1 sua est de su 1991, cando Linus Torvalds, chi insandus istudiaiat informàtica in s'Universidade de Hèlsinki, aiat incumentzadu a iscrìere unu sistema operativu pro isperimentare sa prataforma Intel 386 e pro ite ca fiat pagu cuntentu de su sistema Minix de su prof.Andrew S.Tanenbaum.

Una pariga de dies a oe bos apo contadu de is narìngios chi Microsoft fiat giai pro annuntziare s'arribu de Windows 11. Custos contos fiant beros. Difatis, immoe ischimus chi Windows 11 at a essire a s'agabbu de su 2011/incumentzu de 2022. Andamus a bìdere is prus noas de importu.

S'est chistionende meda in is ùrtimos dies de s'annùntziu de una versione noa de Windows chi Microsoft diat dèpere fàghere su 24 de làmpadas. No s'ischit meda e segundu unos cantos narìngios no ddoe at a èssere una versione noa, ma un'annoamentu mannu de Windows 10, chi dd'ant a nàrrere Windows 10 Sun Valley, sighende s'istile de Mac OS X pro is nòmines de sistema e pighende elementos de un'àtera versione cantzellada de Windows, sa 10X. Comente e chi siat, The Verge at publicadu un'artìculu chi ammustrat unas cantas immàgines de Windows 11 chi parent cunfirmende chi Microsoft siat acanta de dd'annuntziare.

Pro sa felitzidade de is amantiosos de is elaboradores de is annos 80-90, est acanta a essire una versione noa, 1.3, de FreeDOS, unu sistema operativu chi clonat MS-DOS, su sistema Microsoft abbandonadu a pustis de sa publicatzione de Windows 95 e benidores.

Su progetu de Haiku at publicadu giai dae calicuna chida unu resùmidu de s'atividade de abrile, chi donant una noa bella: si previdit sa publicatzione de sa versione Beta 2 a sa fine de maju, 1 annu e mesu a pustis de sa prima beta. Intra is megioros chi custa versione at a batire ddoe at un'istabilidade prus manna in su suportu de vàrios tipos de perifèricas e in is prestatziones.