Amazon at presentau una denùntzia contras unu sistema de arrecensiduras positivas a insertzionis in càmbiu de dinai o prodotus gratis.

Forsis eis intèndiu chistionai de Mastodon me is ùrtimas diis, ca impitadoris medas funt moendi a cust'arretza apustis chi Elon Musk at comporau Twitter. A medas difatis no praxit sa voluntadi de Musk de furriai Twitter, una sotziedadi po atzionis, a asienda privada innui issu pigat totu is decisionis. E una de custas decisionis, sa de donai sa libertadi cumpleta de espressioni, chena moderatzioni de cuntènnius chi no siant a foras de lei, at assustrau a genti meda. Calisisiant is motivus, impitadoris medas ant decìdiu de serrai su profilu Twitter e passai a Mastodon. Mastodon no est unu progetu nou, ma medas no nd'ant mai intèndiu chistionai. Andaus a biri ita tenit de diferenti.

Prus de 30 estensionis de Google Chrome, su navigadori web prus impreau in su mundu, ant tentu prus de unu millione de scarrigamentus. Ddoi at sceti unu problema: custas estensionis esecutant còdixi dannàrgiu in sa computera de s'impidatori.

Si torrat a chistionai de testimòngius (o cookies, connotus in sardu fintzas cun sa furriadura literària boboetus o pistocus). In calisisiat giassu innui intraus bideus s'informativa po s'impreu insoru - una pràtica bastanti infadosa, cunsiderau chi ddoi at mellus tènnicas po sarvai datus in su navigadori de s'usuàriu. Sa lei europea narat chi a s'impitadori bolit oferta sa possibilidadi de denegai su permissu de sarvai testimòngius, ma pagu tempus a imoi is giornalis italianus ant incumentzau una pràtica noa: o s'acetant is testimòngius o si pagat s'abonamentu.

Càncua cida a oi eus chistionau de intelligèntzia artifitziali. Arresuminendi, un'intelligèntzia artifitziali no est àteru chi un'algoritmu chi adatat s'essida sua a su tipu de arrespusta chi s'abetaus de unus cantu datus de intrada: in pràtica, seus chistionendi de unu grupu de nùmerus e istrutzionis in un'elaboradori. Su chi faeus de custus nùmerus dipendit scéti de nosu. Duncas no depeus essi assustraus, ma circai de impreai custas tecnologias po càncua cosa de bonu. Custu tipu de elaboratzioni, in màchinas chi funt lòmpias a potèntzias mannas de càrculu, permitit difatis de fai cosas chi una borta fiant possìbilis scéti me is pellìculas de fantasièntzia. Calincuna de custas cosas podint parri una tontidadi, àteras ant a podi lassai spantaus o assustraus, àteras ancora podint fintzas agiudai su progressu de sa meixina e agiudai a allebai is sunfrimentus de is malàdius. Andaus a biri cancu esempru.

Si-ndi chistionat de diora meda, ma a sa fini su Cunsillu de s'Unioni Europea at aprovau unu formau universali po is càrriga-baterias de telefoneddus, tauleddas, computeras portàtilis e àterus dispositivus.

In su mangianu de martis 25 de su mesi de ladàmini s'aplicatzioni de messageria istantànea WhatsApp no at funtzionau po unas duas oras in totu su mundu. Est de interessu chi custu siat acuntèssiu pagu prus de un'annu apustis de unu blocu de totu is servìtzius de Facebook/Meta, mancai custa borta siat stètiu prus lèbiu.

Est girendi in custas diis unu malware chi s'est spainau a traessu de Linkedin e permitit a impitadoris cun intentzionis malas de pigai possedimentu de s'elaboradori. Andaus a biri ita fai po si difendi.

Spantat, orròliat, assustrat. Ma ita est custa intelligèntzia artifiziali de chi megaus de chistionai dònnia dii? Innantis de sighi a ndi chistionai, est mellus a si firmai un'iscuta e cumprendi de ita si tratat.

A chini no acuntessit dònnia tanti de tenni gana totu in d-unu de ascurtai una cantzoni e no dda tenni in sa colletzioni de branus de su telefoneddu o in su ligidori de MP3? Candu custu sutzedit, sa primu idea chi benit in conca est de dda circai in Youtube, giai chi oindii ddoi at de totu aìnturu. S'infadu perou est chi de una pariga de annus a oi, Youtube no permitit de sighi ascurtendi unu branu candu su schermu de su telefoneddu est studau, si no teneus sa versioni Premium. De candu custu lìmiti esistit funt bessius a pillu unus cantu mètodus po ddu binci. Innoi ndi bieus unu fàcili fàcili.