Firefox colat a DNS subra HTTPS

Firefox est chirchende de megiorare sa seguridade de is impitadores suos, impreende su protocollu DNS subra una connessione tzifrada HTTPS.
Chircamus de fàghere craresa pro is mancu espertos. DNS (Domain Name System, Sistema de is nùmenes de domìniu) est su protocollu chi su navigadore Web impreat pro furriare un'indiritzu fàtzile de regordare, comente a www.sardumatica.net a unu grupu de nùmeros (s'indiritzu IP) chi s'elaboradore podet impreare pro agatare su situ web de abèrrere. Custu protocollu est nàschidu cun su web in su 1983, cando is sitos cunteniant testu isceti e non ddoe aiat su problema de seguresa e privatesa de sa connessione chi ddoe at oe, duncas est unu protocollu non tzifradu e pagu seguru. A s'imbesse HTTPS est nàschidu in annos prus reghentes e oe est impreadu dae una parte manna de is sitos (e dae custu etotu). Podimus connòschere s'impreu suo dae su navigadore, ca acanta a s'indiritzu de su situ aparit unu luchete comente in s'immàgine a bàsciu.

S'idea de DNS subra HTTP (DoH, DNS over HTTPS) est simpre meda. Cando su navigadore depet pedire s'indiritzu de unu situ a su DNS, ddu faghet cun una connessione HTTPS imbetzes chi cun una connessione direta non tzifrada. S'isperimentatzione de custa tècnica sighit ponende·dda comente a issèberu pre-definidu pro is impitadores dae is istados unidos, ma podet èssere ativada a manu fintzas in Europa. Pro ddu fàghere, bae a is issèberos de su navigadore (Preferenze, chi ddu tenes in italianu), ischeda Generale. In fundu, as a agatare is assètios de retze. Intra e ativa DNS subra a HTTPS. Una borta ativadu, su navigadore tuo at a èssere prus seguru e prus amparadu contra a violatziones de sa privatesa, ma regorda chi pro immoe est ancora un'esperimentu e diat a pòdere funtzionare male.