Is intelligèntzias artifitzialis prus spantosas

Càncua cida a oi eus chistionau de intelligèntzia artifitziali. Arresuminendi, un'intelligèntzia artifitziali no est àteru chi un'algoritmu chi adatat s'essida sua a su tipu de arrespusta chi s'abetaus de unus cantu datus de intrada: in pràtica, seus chistionendi de unu grupu de nùmerus e istrutzionis in un'elaboradori. Su chi faeus de custus nùmerus dipendit scéti de nosu. Duncas no depeus essi assustraus, ma circai de impreai custas tecnologias po càncua cosa de bonu. Custu tipu de elaboratzioni, in màchinas chi funt lòmpias a potèntzias mannas de càrculu, permitit difatis de fai cosas chi una borta fiant possìbilis scéti me is pellìculas de fantasièntzia. Calincuna de custas cosas podint parri una tontidadi, àteras ant a podi lassai spantaus o assustraus, àteras ancora podint fintzas agiudai su progressu de sa meixina e agiudai a allebai is sunfrimentus de is malàdius. Andaus a biri cancu esempru.

• Craiyon
  Connotu fintzas comenti Dall-E Mini, est unu servìtziu chi disènniat una màgini descrita de s'impitadori comenti testu (in inglesu). S'arresurtau est de interessu, mancai bastanti a tesu de su livellu de unu disenniadori umanu, pruschetotu cun ideas cumplicadas.

  Image

  Image

   

• Tradutzioni automàtica
  Scriri unu tradutori automàticu cun arresurtaus bonus no est cosa fàcili. Sa tradutzioni difatis no est scéti una chistioni de arrègulas de gramàtica. Su registru linguìsticu impreau, diferèntzias de cultura e totu su cuntestu podit cambiai meda su sinnificau de sa pròpiu fràsia e fintzas su pròpiu fueddu podit essi furriau in prus maneras diferentis. Custu est fàcili de averiguai impreendi unu tradutori bèciu po computera, ma fintzas su de Google bortas medas ndi bogat strolichèntzias, pruschetotu cun lìnguas chi funt a tesu s'una de s'àtera, comenti italianu e tedescu.
  S'intelligèntzia artifitziali at funtzionau mellus meda de is algoritmus artifitzialis. Un'esempru famau est DeepL, ma funt nascendi progetus lìberus chi promitint arresurtaus bonus fintzas cun lìnguas de minoria, sardu inclùdiu.
• The follower
  Est una tecnologia chi permitit de agatai su momentu e su logu innui una fotografia est stètia fata, impreendi is datus de webcam pùblicas. S'idea a palas de custa tecnologia est sa de fai connosci a is impitadoris is perìgulus de sa spainadura de datus personalis in lìnia. No est sa primu borta chi su creadori suu, Dries Depoorter, imbentat tecnologias cun sa pròpiu punna.
• Brain Control
  Est un'IA svilupada de un'asienda italiana, Liquidweb, pensada po agiudai personas cun maladias grais meda a torrai a comunicai cun s'esternu. Cun custa, gràtzias a sensoris chi podint ligi is undas de su cerbeddu, una persona podit cumandai un'elaboradori cun su pensamentu scéti. In custa manera, fintzas una persona cun sa sìndrome de s'inserramentu (O Locked-In, una cunditzioni innui sa persona tenit cussèntzia ma no podit movi nisciuna parti de su corpus, ni chistionai) podit arrespundi a pregontas e mancai cumandai dispositivus po si movi. S'idea no est dessintotu noa e calincunu s'at a arregordai de dd'ai intèndia arremonada in Dr.House puru, ma finas a oi no eus biu aplicatzionis medas de custas tecnologias, chi iant a podi deaberus amellorai is cunditzionis de vida de is malàdius.
• DeepMind
  Est unu progetu realizau in collaboratzioni cun Google chi est bessida bona a fai unu muntoni de cosas, comenti giogai a giogus po PC, arresolvi problemas matemàticus e promitit fintzas de agiudai sa circa mèiga, sendi chi at giai carculau sa forma 3D de unas cantu proteinas.
  Unu de is ùrtimus disafius po custu progetu imoi est a imparai a giogai a palloni, cosa chi at giai incumentzau a fai. Custu iat a podi serbiri in su benidori po imparai a is robot a si movi cun naturalesa. Mi parit de s'intendi domandendi "e ita ndi faeus de robot chi si movint che personas?". Custu dipendit de s'impreu chi nd'at a fai s'umanidadi: unu robot podit essi una màchina de gherra o podit essi un'agiudu personali e/o mèigu.
• Fueddai cun is mortus
  Castiau dd'eis s'episòdiu Be Right Back de Black Mirror? In custu ddoi fiat un'intelligèntzia artifiziali chi podiat analizai tzarradas, scritus, posta eletrònica e àteru materiali de una persona morta po imparai a arrespundi che issa a is parentis chi dd'iant pèrdiu. Creu chi medas de nosu si siant intèndius unu pagu incòmodus castiendi custu episòdiu, ma sa cosa de interessu est chi una pariga de asiendas, comenti Eternime o su bot Roman, ant circau de fai sa pròpiu cosa, impreendi fintzas tènnicas de deepfake po amostai sa cara e fai intendi sa boxi de sa persona che si fèssimus faendi una vìdeu-tzerriada cun issa. Un'asienda giaponesa est traballendi fintzas a unu robot comenti su chi bieus in s'episòdiu.
  Passau su spantu de s'incomentzu, comentisisiat, custus progetus no ant cumbintu meda: unus cantu de issus ant serrau, àterus si funt furriaus a ideas prus clàssicas de chatbot. Poita custu? Poita ca sa personalidadi de una persona est ancora tropu cumplicada po dda copiai cun un'algoritmu e segundu calincunu no s'at a podi arribai a un'arresurtau de aici.

Una bella panoràmica, ita ndi narais? Àteras ndi connosceis? Ita s'iat a praxi a biri in su benidori?
In su pròssimu artìculu de custa sèrie eus a chistionai de sa dibata chi s'intelligèntzia artifitziali est creendi e de is leis chi is stadus ant propostu po ddi ponni unus cantu lìmitis.