In sa Wikipedia sarda est a disponimentu su tradutore MinT

Unu messàgiu in s'àrea de sa comunidade de Wikipedia "Su tzilleri" at annuntziadu erisero chi est a disponimentu unu tradutore nou pro is impitadores chi bolent furriare una pàgina dae un'àtera limba. Su tradutore est MinT e in custu artìculu andamus a iscobèrrere ite est e comente funtzionat.

Cumentzamus isprichende ite tenet de fàghere sa Wikipedia cun sa tradutzione automàtica.
Is impitadores chi bolent creare una pàgina noa in s'entziclopedia podent seberare duas maneras: a dda incumentzare a iscrìere ex novo o a dda furriare dae un'àtera limba. Pro sa segunda optzione, ddoe at a disponimentu unu trastu chi permitit de furriare su testu paràgrafu pro paràgrafu, sarvare su traballu fatu, si pausare e torrare a incumentzare prus tardu. In sa Wikipedia sarda, s'ùnicu tradutore a disponimentu finas a immoe fiat Apertium, chi però permitit de furriare in sardu s'italianu isceti.

MinT, comente ispricat sa pàgina ufitziale, est unu sistema de tradutzione automàtica frunidu dae sa Wikimedia Foundation. Est programma lìberu chi impreat s'inteligèntzia artifitziale e si basat a pitzus de sa libreria OpenNMT CTranslate2.
A s'imbesse de servìtzios medas chi impreant s'IA, MinT no ammentat datos privados de is impitadores ma at a pòdere impreare is testos furriados in sa Wikipedia etotu pro si megiorare, duncas si impreadu bene diat a dèpere essire semper mègius.

Cun MinT immoe podimus furriare in manera automàtica àteras limbas puru, comente s'inglesu e s'ispanniolu. Est duncas unu trastu de utilidade chi permitit de traballare prus a sa lestra. Est pretzisu però a andare a ddu castiare prus acanta e iscobèrrere si faghet unu bellu traballu.

Pro dd'impreare tocat a intrare in Wikipedia cun unu profilu (chi totus podent fàghere a in donu). A pustis, in artu a manu dereta agatamus su menù "Contributos mios" e in cue a intro s'elementu "Tradutziones". Bastat a seberare una cale si siat pàgina de furriare e amus a agatare su trastu de tradutzione chi apo giai descritu.

Inoghe in bàsciu podimus bìdere unu biculeddu de testu cale si siat in inglesu chi apo proadu a furriare.

No ischimus meda de comente s'algoritmu siat istadu addestradu finas a immoe, cales testos apant pigadu a riferimentu, etc. Est de interessu chi su resurtadu paret sighende prus o mancu is règulas de sa LSC, ma cun unas cantu faddinas, comente a sa dòpia T chi però agatamus ancora a fitianu in s'iscritura sarda, o s'impreu de sa Z a sa logudoresa (manzanu, muzere, etc) in ue sa LSC bolet sa G. Ma no est totu. Difatis fintzas sa sintassi bolet arrangiada, ca non sonat che unu resonu fatu dae unu de limba mama sarda.
Nissuna tradutzione fata a màchina est perfeta oe in die, mancu is de DeepL chi est unu tradutore bonu meda, ma est craru chi inoghe serbit traballu meda pro fàghere a manera chi su testu sonet de a beru sardu.

Su pròpiu resonu ddu podimus fàghere pighende unu biculeddu de testu ispanniolu furriadu in sardu:

Forsis inoghe andat unu pagheddu mègius ca s'ispanniolu e su sardu non sunt a tesu che sardu e inglesu, ma inoghe puru agatamus faeddos chi parent imbentados e faddinas vàrias, siat ortogràficas siat de sintassi.

Su sardu, bolet naradu, partit dae sa cunditzione de discumbènia de limbas medas de minoria: su testu lìberu de impreare pro addestrare s'IA est pagu e iscritu in milli formas diferentes, duncas su traballu de megioramentu est prus longu. Podimus nàrrere, comente si siat, chi dae su puntu de bista tècnicu si tratat de un'incumentzu bonu e podimus isperare chi cun s'agiudu de is tradutziones megioradas a manu si potzat sighire a nde rafinare sa calidade.
Si siat una noa bella pro sa Wikipedia sarda e pro sa comunidade linguìstica nostra ddu lasso detzidere a boisàteros. Che a ònnia tecnologia, custa podet èssere bona o mala segundu s'impreu chi nde faghimus. S'ùnica cosa tzerta est chi trastos che custu nos acostant a totu is àteras limbas de su mundu faghende-sì essire dae un'isulamentu tecnològicu (ddu regordamus, Google podet furriare in cossu ma no in sardu) e podimus isperare chi nde favoressat s'imparu e s'impreu me is annos benidores.