Bos dda regordades LaMDA, s'inteligèntzia artifitziale de Google chi un'ingennieri chi ddoe fiat traballende naraiat chi fiat essende sentimentosa? Google, a sa fine, at dispididu a cussu ingannieri, Blake Lemoine, in manera definitiva.

Intre is programmadores PHP chi intrant inoghe nche nd'at a èssere de seguru calicunu chi impreat su framework Laravel comente a base pro su progetu suo. E calicunu forsis impreat DataTable pro creare a sa lestra una vista pro is datos chi benint de una base de datos. Si non connoschides DataTable, si ddu cussìgiu, ca si faghet aorrare unu muntone de traballu cun HTML e JavaScript, permitende·bos de impreare su tempus pro àtera cosa. Si cussìgiu prus che totu su pachete yajra/laravel-datatables. Sa cosa istròlica de custa integratzione primorosa est chi nemos at pensadu de permìtere de seberare is datos pro data, si esistit in sa base de datos.
Immaginamus pro esempru de tènnere una base de datos cun sa registratzione de is traballadores de un'azienda, in ue ddoe siat fintzas sa data de incumentzu de su cuntratu. No diat a èssere utilosu a seberare isceti is traballadores chi ant incumentzadu ocannu e amegant de acabbare cun su perìodu de proa?

Su chi gente meda timiat cando at intèndidu chistionare pro sa prima borta de s'app contra a sa COVID-19 est acontèssidu in Tzina: su guvernu at impreadu su programma pro blocare a persones medas chi fiant ponende·si in biàgiu pro manifestare contra a sa banca printzipale de su paisu.

Apple amegat de agiùnghere una funtzione noa pro permìtere una protetzione in prus de su dispositivu: sa modalidade de inserru (Lockdown Mode, in s'annùntziu originale). Custa modalidade naschet pro gherrare contra a atacos de programmas malos che Pegasus, unu programma-ispia isvilupadu dae s'azienda israeliana NSO group e impreadu pro iscocare e iscoviare informatziones de ativistas pro is deretos umanos, giornalistas e personàgios polìticos. Su nòmine est unu riferimentu craru a sa cuarantena chi amus bìvidu totus in s'ìnteri de su primu annu de pandemia de COVID-19. Si custa siat una bella idea o un'esertzìtziu de gustu malu, ddu lasso detzìdere a boisàteros.

A incumentzare dae unu mese a oe, Gmail non permitit prus s'impreu cun aplicatziones betzas e pagu seguras. Custu pro chircare de ammanniare sa seguresa de is contos bostros. Sende chi Google in custu momentu est su prus frunidore mannu de custu tipu de servìtziu, difatis, ddoe at gente meda cun intentziones malas chi ddis diat a pràghere a furare is datos de totu is clientes issoro. Custu est giai acontèssidu prus de una borta cun àteros frunidores. Calicunu, pro esempru, at a regordare cando gente meda at pèrdidu s'atzessu a sa posta de Libero e sa casella issoro at incumentzadu a ispàrghere messàgios SPAM a totu is cuntatos sarvados. S'efetu de cust'ammànniu de seguresa est chi calicunu de nois non resesset prus a lèghere sa posta cun su programma chi at semper impreadu. Andamus a bìdere cales sunt is solutziones.

Annos a oe PHP fiat cunsideradu pagu prus de unu gioghiteddu, unu linguàgiu fàtzile pro fàghere prus a lestru unu muntone de cosa chi una borta boliat fata cun programmas chi impreaiant s'interfache CGI. Custu de ismenguare sa potèntzia oferta dae su linguàgiu at tentu efetos malos meda me is annos, giai chi unu còdighe iscritu male at portadu a progetos atacados cun tècnicas de cracking e essidos malos a ddoe sighire a traballare cando is lìnias de su programma essiant medas. Pro is programmadores noos, andamus a bìdere comente chircare de evitare calicunu de custos problemas, incumentzende bene, chene fàghere unas cantas faddinas fitianas.

Telegram, lòmpidu dae pagu a 700 milliones de impitadores, tenet immoe una versione Premium a pagamentu, che a àteros servìtzios.
Totu su chi fiat in donu at a abarrare de aici: sa diferèntzia cun sa versione Premium est chi cando in sa versione in donu ddoe at càncua genia de lìmite, in sa versione Premium custu lìmite est dòpiu. Pro esempru, is impitadores Premium podent iscambiare archìvios finas a 4GB imbetzes de 2GB.

Dd'aiant annuntziadu dae diora e in custu diàriu no amus tentu faeddos de garbu pro custu navigadore: Microsoft at retiradu Internet Explorer dae sa butega sua su 15 de làmpadas passadu, acabbende pro semper cun s'isvilupu e su suportu.

Is noas de is ùrtimas dies chistionant de un'ingennieri de Google, Blake Lemoine, chi s'azienda at dispididu (ma sighende a ddu pagare, pro immoe) pro sa decraratzione sua chi s'inteligèntzia artifitziale LaMDA chi fiat isvilupende est essida sentimentosa. Pro proare sa teoria sua, Lemoine at publicadu biculeddos de resonos cun su programma, chi paret rispondende in manera umana. Est sa publicatzione de custu materiale sa resone ufitziale de sa dispidida, ca pro s'azienda est una violatzione de is acòrdios de riservadesa.

Su sistema LaMDA (Language Model for Dialogue Application - Mollu de Linguàgiu pro Aplicatziones a Diàlogu) est un'inteligèntzia artifitziale capassa de resonare cun s'impitadore in manera cumbinchidora, segundu Lemoine cun su pròpiu livellu de inteligèntzia de unu pipiu de 8 annos.

Una campànnia noa, ligada a cussa contras a sa guardiania biomètrica, est incumentzada.
Narat s'annùntziu:

Noas fuidas ammustrant chi sa proposta noa pro una ‘Lege pro cuntrastare a beru is abusos sessuales de pipios’ de sa UE diat a obligare is aziendas tecnològicas a fichetare me is resonos privados de totus, oblighende·ddas a ispeculitare is comunicatziones privadas.

Si custu est beru, diat a èssere sa fine de sa codìfica puntu-puntu chi apoderat sa segretesa de is messàgios e de is resonos de boghe me is aplicatziones che Whatsapp, Telegram e àteras. Ònnia resonu diat a èssere averiguadu cun sa pèrdida de su deretu nostru a sa privatesa e cun s'arriscu de essi sinnalados comente criminales isceti pro unu faeddu isballiadu.